مباحث تعلیل و تعیین علت و معلوم در موضوعات و مسائل پزشکی کاستی هایی دارد. به طور مثال، جایگاه مفاهیم زیر در مباحثه های فلسفی و منطقی درباره تعلیل پزشکی مشخص نیست:
1- Trigger
2- Aggregator
3- Flaring
این که پزشکی سعی می کند اتیولوژی یک بیماری را تشخیص دهد، به خاطر منافع آن است:
1) تعیین علت بیماری امکان تبیین واقع بینانه تری را از زنجیره عوامل دخیل فراهم می کند. این تبیین فهم فیزیوپاتولوژیک را ارتقاء می دهد.
2) تبیین پاتوفیزیولوژیک این عوامل امکان پیشگیری از بیماری (علت) را برای پزشک فراهم می کند.
هنگامی که از اتیولوژی صحبت می شود، منظور تعیین موارد زیر است:
- علت: زنجیره ای از علل که به طور پاتوفیزیولوژیک به هم مربوطند.
- معلول: همان بیماری است البته بر اساس چارچوب آموخته پزشک (که تحت تأثیر پارادایم غالب و دسته بندی بیماریهاست)
بنابراین، تبیین عِلّی که مکانسیم علیتی را مشخص می کند، ارزشمند خواهد بود زیرا پزشک می تواند به عنوان «معالج» یا «درمانگر» زنجیره علل و عوامل را قطع کند. چنین موفقیتی موجب قدرت و تسلط بیشتر پزشک بر جریان اطلاعات پزشکی فرد بیمار می شود (Information Governance).
البته این که بیشتر از «علل بیماری» صحبت می شود نه از «علل سلامتی»، به پارادایم حاکم بر پزشکی مربوط می گردد: بیمار محوری لازمه سرویس محوری است: پزشک خدمتی ارائه می دهد و بیمار آن خدمت را دریافت می کند، حاکمیت رویکرد بازار که بیمار را مشتری و پزشک را فروشنده فرض می کند.
کدام گزینه تبیینی (explanatory) و کدام گزینه تعلیلی (causal) است؟
1) الگوی کروموزومی فرد جانی؛ XXY است.
2) الگوی کروموزومی XXY می تواند فرد را در معرض برور رفتارهای خشونت آمیز و مجرمانه قرار دهد.
3) سایکوسرجری (psychosurgery) رفتارهای خشونت آمیز یا کنترل نشده را کاهش می دهد.
4) داروی ریتالین می تواند تعادل مختل شده نوروترانسمیترها در اختلال بیش فعالی-کم توجهی (ADHD) را اصلاح نماید.
برگرفته از مبحث «پزشکی شدن» در کتاب جامعه شناسی پزشکی (منبع حیطه جانبی المپیاد فلسفه پزشکی)
«پزشکی شدن» به کدام گزینه کمتر مربوط می شود؟
1) تبیین پزشکی پدیده های اجتماعی
2) نظریه ای جامعه شناختی برای کنترل اجتماعی
3) راهکاری برای نظارت بر رفتارهای انحرافی
4) راهکاری برای ارزش زدایی و اخلاق گریزی از رفتارهای اجتماعی
5) نشانه سیطره رویکرد مکانیکال بر حوزه زیست-پزشکی
6) نظریه ای برای تغییر اجتماعی و افزایش فاصله طبقاتی
برگرفته از مبحث «پزشکی شدن» در کتاب جامعه شناسی پزشکی (منبع حیطه جانبی المپیاد فلسفه پزشکی)
یک چارچوب مفهومی از مفاهیم
«social control theory»
«sick role»
«secondary gain»
«medicalization»
بسازید.
برگرفته از مبحث «پزشکی شدن» در کتاب جامعه شناسی پزشکی (منبع حیطه جانبی المپیاد فلسفه پزشکی)
کدام گزینه برای تعیین اتیولوژی درست بیماری الزامی نیست:
1) «ب» متغیری باشد مستقل یا وابسته که بر اثر «الف» پدید آید.
2) تغییر «الف» مقدم بر تغییر «ب» باشد.
3) رابطه «الف» و «ب» در زمانی معین یک سویه و در زمانی دیگر دگرسویه باشد.
4) «الف» علت «ب» باشد و مجموعه ای از وقایع میان آن دو قرار داشته باشند.
5) «الف» علت «ب» باشد و ارتباطی منظم بین وقایع نوع «الف» و «ب» باشد.
-«الف» هم علت و هم شرط لازم و یا کافی برای «ب» باشد.
